Đến xã Khánh Hà huyện Thường Tín thành phố Hà Nội hỏi thăm về chăn nuôi thì ai cũng nhắc đến anh Lương Nguyễn Tiến chuyên sản xuất gà giống.
Vừa vào thăm trang trại tôi đã cảm nhận được ngay đây là cơ ngơi của một người chăn nuôi thực sự say mê và gắn bó với nghề làm con giống. Anh Tiến chia sẻ nếu không đam mê, không tâm huyết sẽ thất bại ngay vì nghề này luôn đòi hỏi sự tỷ mỷ, tính kiên trì, có sự đầu tư không chỉ tiền của mà cả yêu cầu khắt khe về kỹ thuật mới có hiệu quả. Đây cũng là những điều anh đúc rút ra sau hơn 20 năm làm nghề. Giờ đây, sau khi đạt được những thành công nhất định anh đã quyết tâm đi theo con đường mà mình lựa chọn là “chuyên sâu về sản xuất gà giống”.
Để có được thành quả hôm nay anh không bao giờ quên thuở ban đầu bước vào nghề (năm 1994) với bao thăng trầm, đầy gian nan vất vả, khó khăn, thử thách về vốn, kỹ thuật và cũng không biết bao lần thất bại. Trước đây anh chăn nuôi trong gia đình, diện tích nhỏ hẹp, vừa ở vừa chăn nuôi với số lượng vài trăm con cả gà thịt và gà giống. Do chưa hiểu biết về kỹ thuật, nhất là kỹ thuật chọn giống và quy trình chăm sóc nuôi dưỡng nên anh hay để dịch bệnh xảy ra. Có năm do chủ quan lơ là không tiêm phòng nên trại gà nhà anh chết cả đàn. Trắng tay, thua lỗ, anh tưởng chừng như không theo được nghề.
Song không chịu thất bại, anh đến các cơ quan chuyên môn như Trạm Khuyến nông, Trạm Thú y, Trạm Phát triển chăn nuôi của huyện để học hỏi. Cùng với đó anh cũng tìm đọc các sách chuyên môn, đi xuống một số cơ sở chăn nuôi gà ở Phú Xuyên, Chương Mỹ, Quốc Oai... nghiên cứu tìm tòi, học hỏi và nhận ra sự thất bại của mình là do chưa tuân thủ quy trình kỹ thuật chăn nuôi, phòng trừ dịch bệnh. Bên cạnh đó là việc chăn nuôi trong gia đình vừa không sản xuất lớn được vừa làm ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Khi nuôi trong khuôn viên nhà, anh đã không ít lần bị bà con chòm xóm phàn nàn, có ý kiến nhiều về mùi hôi, về tiếng ồn của gà, của xe cộ, người ra vào trại gà trong gia đình.
Lòng quyết tâm cộng với sự động viên của lãnh đạo địa phương, anh em bạn bè, gia đình, năm 2005, anh được chính quyền tạo điều kiện chuyển đổi ra khu quy hoạch chăn nuôi của xã Khánh Hà (khu đồng Ngọn Sẻ) với diện tích 5.000m2. Định hướng chỉ đi sâu đầu tư vào làm con giống nên ngay từ đầu anh quy hoạch xây dựng 3 khu, khu chăn nuôi có diện tích 2.500m2, khu đặt máy ấp trên 200m2, khu ra gà, đóng gói sản phẩm trên 300m2, phần còn lại là khu hành chính, giao dịch và dành một phần để từng bước mở rộng quy mô trang trại.
Hiện tại trang trại anh đang nuôi 13 ngàn con nhưng chỉ ở 3 loại giống, trong đó gà ri chiếm trên 80%, gà lai chọi 15% và gà Đông Tảo 5%. Chế độ chăm sóc nuôi dưỡng gà trống thuần được tuân thủ nghiêm ngặt, đặc biệt về khẩu phần ăn vậy nên chất lượng trứng tốt, tỷ lệ nở đạt khoảng 90%. Với 6 máy ấp trứng công suất 20 ngàn quả/máy, mỗi tuần có 2 lô khoảng 50 ngàn gà giống được anh cung cấp cho khách hàng ở các tỉnh Nghệ An, Khánh Hòa, Hải Phòng, Sơn La, Lào Cai, Yên Bái, Bắc Cạn, Bắc Giang... Để tạo niềm tin cho người sử dụng con giống, anh cũng trực tiếp thông tin hướng dẫn về cách chăm sóc nuôi dưỡng cho gà để người tiêu dùng nắm vững kỹ thuật, nâng cao hiệu quả trong chăn nuôi. Với những người mới bước vào nghề anh thường đến tận nơi hoặc cho cán bộ kỹ thuật tới hướng dẫn tận tình. Với cách làm như vậy anh đã dần tạo nên một địa chỉ tin cậy cho người chăn nuôi. Sử dụng con giống từ trang trại anh ai cũng có thể yên tâm về chất lượng. Tiếng lành đồn xa hiện nay con giống của trang trại anh đã được cung cấp đi rất nhiều tỉnh thành trong cả nước.
Anh Tiến cũng luôn chăm lo đảm bảo thu nhập và tạo điều kiện cho người lao động tại trang trại. Do làm tốt việc cải tiến kỹ thuật nên từ khâu chăm sóc, nuôi dưỡng, vệ sinh thú y và vận hành máy ấp trứng cũng như tiêu thụ sản phẩm, trang trại anh chỉ sử dụng 10 nhân công lao động. Thu nhập bình quân của công nhân đạt 7 - 8 triệu đồng/người/tháng. Về hiệu quả kinh tế của trang trại, anh cũng cho biết sau khi trừ chi phí đầu vào cho sản xuất và công lao động, hàng năm anh thu nhập bình quân khoảng 150 - 200 triệu đồng/năm. So với nhiều người làm kinh tế thì không lớn song so với một người lao động bằng nghề chăn nuôi thực thụ thì đây là nguồn thu nhập đáng kể giúp anh làm giàu từ chính quê hương mình.
Anh Tiến cũng chia sẻ kinh nghiệm về chuyên môn khi làm nghề sản xuất con giống đó là thực hiện nghiêm quy trình vệ sinh phòng bệnh, phải hạn chế tối đa người ra vào trang trại để không lây nhiễm mầm bệnh. Định kỳ phun thuốc sát trùng 2 lần/tuần, khi nghe thông tin có dịch thì ngay lập tức phun thuốc sát trùng 1 lần/ngày. Một thuận lợi ở trang trại anh là chỉ có xuất ra nên anh kiểm soát tốt việc ra vào khu chăn nuôi, trường hợp cần vào chuồng thì luôn thực hiện tốt khâu sát trùng, bảo hộ lao động. Với đội ngũ cán bộ kỹ thuật ở trang trại, anh trang bị đầy đủ bảo hộ lao động và yêu cầu thực hiện thật nghiêm khâu vệ sinh, cắt cử một số cán bộ chuyên trách đảm nhiệm công tác phòng dịch ở trại. Bên cạnh đó anh đã làm tốt khâu tiêm phòng các loại vắc-xin như cúm, newcatstle để chủ động phòng bệnh cho con vật. Do đó từ ngày mở khu chăn nuôi ngoài khu dân cư (năm 2005) đến nay, trang trại anh chưa để dịch bệnh xảy ra. Riêng với nghề làm giống gà một kinh nghiệm nữa cần được lưu tâm đó là chăm sóc nuôi dưỡng đàn gà giống thuần đòi hỏi làm sao để chất lượng được đảm bảo. Muốn vậy phải tuân thủ 3 khâu đó là chế độ chăm sóc, theo dõi tỷ lệ đẻ trứng và tỷ lệ nở của trứng để đánh giá chất lượng đàn gà. Những năm qua anh Tiến làm rất tốt khâu này (mà anh là người trực tiếp thực hiện việc theo dõi) nên đàn gà giống của anh luôn đảm bảo chất lượng tốt.
Thuận lợi là vậy song anh cũng chia sẻ những khó khăn trong nghề làm gà giống hiện tại đó là việc xây dựng nhãn hiệu thương hiệu sản phẩm. Đến nay mặc dù đã làm nghề sản xuất gà giống trên 20 năm nhưng anh cũng chưa tạo được tên miền, nhãn hiệu sản phẩm cho chính mình. Muốn mở rộng sản xuất nhưng hạn chế về vốn, nguồn đất đai. Thị trường tiêu thụ mặc dù đã đến được nhiều tỉnh, thành song không ổn định bởi người chăn nuôi cũng bị ảnh hưởng chung về giá, về thời điểm chăn nuôi gà thịt lúc cao, khi thấp, không ổn định. Bên cạnh đó giá thức ăn đầu vào, việc nhập lậu gà vào thị trường Việt Nam nhất là vào dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán nhiều khi làm cho giá con giống, giá gà thương phẩm biến động lớn khiến người chăn nuôi lao đao. Tất cả ảnh hưởng không nhỏ đến ngành chăn nuôi gà nói chung, trang trại gà giống của anh nói riêng.
Về định hướng những năm tới anh cho biết sẽ có lộ trình tăng đàn gà giống một cách hợp lý lên khoảng 15 đến 20 ngàn con vào năm 2020 để phù hợp với điều kiện chăn nuôi của gia đình. Anh cũng sẽ xây dựng thương hiệu nhãn hiệu cho sản phẩm gà giống của mình để đảm bảo việc chăn nuôi phát triển bền vững. Anh Tiến luôn mong các cơ quan chức năng và địa phương tạo điều kiện giúp đỡ về phương thức xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu sản phẩm; quan tâm, tác động vào khâu phòng chống dịch bệnh, cung cấp vắc-xin, hóa chất, xây dựng cơ sở an toàn dịch để anh yên tâm phát triển, mở rộng chăn nuôi.
Bằng tâm huyết, tình yêu với công việc, địa chỉ trang trại của anh Lương Nguyễn Tiến đã được nhiều nông dân biết đến và anh cũng luôn sẵn lòng giúp đỡ, chia sẻ cùng người chăn nuôi trên cả nước.
Nguyễn Ngọc Sơn