Đón tiếp tôi với nụ cười cởi mở, thân thiện, trẻ hơn rất nhiều so với tuổi 80 của mình, ông Kế khiêm tốn nói: “Có gì to tát đâu chị. Xã hội phân công mỗi người một nhiệm vụ. Tôi cũng chỉ là một trong hàng vạn người lính hoàn thành nhiệm vụ trước Đảng, trước dân”.

Ông Đào Việt Kế sinh năm 1936. Với sự lanh lợi và thông minh, nhanh nhẹn, năm 1951 khi mới 15 tuổi ông đã tham gia vào du kích, hăng hái xông pha vào những cuộc phá tề, diệt bốt, bảo vệ quê hương.

Năm 1959, ông Kế từ biệt người vợ trẻ và đứa con trai đầu lòng chưa đầy một tuổi, hăng hái lên đường nhập ngũ và được điều động vào sư đoàn 308 anh hùng, biên chế vào quân chủ lực. Cuối năm 1959, ông Kế được cấp trên điều động đi học lớp quân y - hệ chính quy ở Bệnh viện Sư đoàn 308. Ông xúc động kể: “Bài giảng đầu tiên - cũng là bài học theo tôi suốt cuộc đời - là bài giảng của chính trị viên Nguyễn Văn Ngần nhắc lại lời dạy của Bác Hồ: Thầy thuốc phải như mẹ hiền. Khi học xong tôi được về bệnh xá trung đoàn chữa bệnh cho thương bệnh binh. Trong thâm tâm tôi nghĩ đó không chỉ là đồng đội mà luôn tâm niệm tôi đang giành lại sự sống cho chính những người ruột thịt của mình. Tôi đã khóc rất nhiều khi nhận những bệnh binh nặng và thức suốt đêm để an ủi, vỗ về, động viên họ”.

Sau 3 năm phục vụ chiến trường, ông Kế được cấp trên chuyển về Quân y Viện 354 (phố Đốc Ngữ - Hà Nội) công tác. Thấy ông Kế là người có nhiều triển vọng, tâm huyết với nghề, năm 1964 đến năm 1966, cấp trên cho đi học lớp đào tạo y - bác sĩ của Cục Quân y. Ông Kế tốt nghiệp loại giỏi quay về Quân y Viện 354 công tác. Nhưng những năm đó tình hình chiến sự rất ác liệt. Giặc Mỹ bị thất bại thảm hại tại chiến trường miền Nam, chúng điên cuồng sử dụng lực lượng không quân, hải quân, leo thang phá hoại miền Bắc, hòng ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc với miền Nam ruột thịt. Cả nước là một trận tuyến chống đế quốc Mỹ xâm lược. Ông Kế tình nguyện ra chiến trường xung phong vào đơn vị đặc biệt sang giúp nước bạn Lào phục vụ chiến đấu. Suốt 10 năm sát cánh chiến đấu cùng các bạn Lào, ông đã bị thương trong một lần xả thân vào trận địa tải thương, cứu thương. Và trong những lần hành quân qua những trảng rừng trụi lá vì bị Mỹ rải chất độc Dioxin, ông cùng đồng đội đã bị nhiễm chất độc nặng. Nhiều khi cả người ông tím đen lại, sức khỏe của ông giảm sút trầm trọng.

Trước tình hình đó, năm 1974 ông được cấp trên điều về Việt Nam và công tác ở Đoàn an dưỡng 587 tại thị xã Sơn Tây...

Cũng năm đó, nhà ông lâm vào cảnh khó khăn: Bố đẻ của ông bệnh nặng bị mù mắt. Cậu con trai út của ông (kết quả của một lần từ Lào về phép 10 ngày) bị nhiễm chất độc Dioxin. Cháu chỉ có 1 tay, còn tay phải thì hình thù loằn ngoằn như con rắn. Ông rất buồn và xin cấp trên về nghỉ chế độ để chăm sóc gia đình. Hành trang ông mang về là những tấm huân huy chương hạng Nhất, nhiều giấy chứng nhận liên tục đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua của đơn vị và giấy chứng nhận thương tật, giấy xác nhận nhiễm chất độc hóa học. Hơn tất cả là một cuốn sổ dày ghi chép những kinh nghiệm sơ, cấp cứu bệnh binh và nhân dân ở các chiến trường.

Người chiến sĩ quân y Đào Việt Kế trở về quê hương trên trận tuyến không tiếng súng: Làm thầy thuốc chữa bệnh cho mọi người. Cũng từ đây công việc cứu người của ông bước sang trang mới: Dùng y học hiện đại kết hợp với y học cổ truyền, “Khí công dưỡng sinh” và “Trường sinh học - Nhân điện”. Với phương pháp điều trị kết hợp: Bấm huyệt, châm cứu trước, sau đó mới dùng thuốc tiêm, thuốc uống, ông đã chữa được nhiều bệnh nhân tai biến về tim mạch, bệnh viêm thần kinh, viêm đường hô hấp, suy hô hấp, liệt hô hấp, bệnh về hệ tiêu hóa, hệ tiết niệu, phụ khoa, đặc biệt là những bệnh về mắt...

Đối với ông Kế, niềm vui lớn nhất là gặp lại người bệnh trong tình trạng khỏe mạnh sau khi qua bàn tay bấm huyệt, xoa bóp kỳ diệu của ông. Bệnh nhân Đỗ Văn Mậu (quê Ứng Hòa) và bệnh nhân Vũ Soạn (số nhà 40 Nguyễn Công Trứ, phường Phúc La) đã xúc động bày tỏ: “Nếu chúng tôi được quyền và được bầu thì sẵn sàng tôn vinh ông Kế danh hiệu Thầy thuốc nhân dân”.

Cảm động nhất là trường hợp của bệnh nhân Vũ Xuân Hùng (xã Quang Trung, huyện Phú Xuyên). Anh Hùng đã lên Viện Mắt Trung ương khám bệnh. Mắt trái thị lực chỉ còn 1/10. Kết quả siêu âm cho biết anh Hùng bị viêm bồ đào nặng, dịch kính vẩn đục nặng, phù võng mạc. Qua 4 lần lên bệnh viện điều trị, khám lại thì thị lực vẫn chỉ đạt 4/10. Mắt anh đau, mờ, yếu, nhìn tivi bị hoa, nhìn ra ngoài trời chỉ thấy các chấm đen nhỏ như muỗi bay. Được người mách, anh Hùng đã vào nhờ ông Kế chữa bằng phương pháp bấm huyệt. Chỉ qua 5 ngày anh Hùng đã xem được tivi. Đến ngày thứ 10 anh Hùng đi kiểm tra thị lực đã đạt 8,5/10. 9 năm sau ngày ông Kế chữa bệnh, anh Hùng đến cảm ơn ông Kế và nói: “9 năm rồi mà mắt cháu vẫn tinh tường, không hề có dấu hiệu bị bệnh lại”.

Nhiều bệnh nhân sau khi được ông Kế chữa khỏi bệnh hiểm nghèo đã khẩn khoản xin ông Kế nhận làm con, như chị Bùi Thị Chung, Lưu Thu Phương. Trường hợp đặc biệt nhất được ông cứu chữa là chị Lê Thị Huyền bị bệnh tim, đã chết lâm sàng, gia đình đã chuẩn bị hậu sự. Nhờ ông Kế kịp thời bấm huyệt, chị Huyền đã tỉnh lại, thở bình thường. Sau đó ông điều trị thuốc, kết hợp với bấm huyệt, sức khỏe của chị bình phục, khỏe mạnh trở lại.

Nói về y thuật của lương y Đào Việt Kế, tiến sĩ - bác sĩ Mai Viết Hùng (số 2 Ngô Thì Nhậm) đã phát biểu: “Hiện nay thế giới đang hướng đến một cái đích: Không cần dùng thuốc mà vẫn đem lại hiệu quả chữa bệnh cho con người. Đồng chí Kế đã và đang làm được việc đó. Đồng chí đã làm được nhiều việc mà những thầy thuốc khác chưa làm được...”.

Trung tá Đào Bá Vy - bác sĩ vật lý trị liệu rất khâm phục ông Kế và nói: “Công lực của đôi tay ông Kế khá tốt, bấm mạnh và có sức truyền điện, làm nóng ngay tại huyệt, lan tỏa theo kinh”.

Ông Kế rưng rưng nói với tôi: “Nghề nhân đạo nhất trên đời là nghề cứu người. Nghề vô nhân đạo nhất trên đời là nghề y thiếu đức. Thời gian gần đây tôi thấy sức khỏe yếu đi không còn nhiều năng lượng để bấm huyệt. Tôi sẽ không vì uy tín của mình mà tiếp tục chữa bệnh. Hàng ngày bệnh nhân vẫn tìm đến tôi rất đông. Nhưng tôi chỉ hướng dẫn cách xoa bóp và mách phương thuốc chữa bệnh. Tôi nhất định không vì uy tín lâu nay mà làm liều. Nhưng tôi hứa, nếu còn sức khỏe, còn chiến đấu để giành lại sự sống cho người bệnh, nhưng nếu không còn sức để phục vụ tôi sẽ nghỉ và sẽ làm lương y tư vấn miễn phí, như từ trước tới nay tôi cứu người không phải vì tiền”.

Mong rằng, nếu vì điều kiện sức khỏe ông Kế không chữa bệnh cho nhân dân nữa, thì gian nhà nhỏ của ông sẽ là nơi truyền lại những kinh nghiệm, những bài học quý báu về y học cổ truyền cho thế hệ bác sĩ đông y tương lai - những người sẽ tiếp tục làm cho phương pháp chữa bệnh bằng châm cứu, bấm huyệt tỏa sáng, để người Việt Nam luôn khỏe mạnh bằng chính cây thuốc trên đất Việt và chính bàn tay của người Việt.

Phạm Thị Dần