Vài nét về kết cấu sách Kinh đô Thăng Long những khám phá Khảo cổ học
Cuốn sách đã đáp ứng 2 yêu cầu: Khoa học và Đại chúng. Các tài liệu khoa học đưa ra có độ tin cậy và tiêu biểu cao. Bằng lối viết dung dị và cách trình bày phổ cập đã đưa đến cho người đọc những cảm hứng tốt trong nhận thức về lịch sử văn hóa của Kinh đô Thăng Long - Hà Nội xưa.
Các tác giả đã chọn lọc những di tích và di vật tiêu biểu nhất, trong đó chú trọng đến những phát hiện chưa công bố rộng rãi như địa điểm Kính Thiên - Đoan Môn; đàn Xã Tắc; đàn tế Nam Giao; địa điểm Cầu Giấy - đê Bưởi; Đào Tấn - đê Bưởi; Đội Cấn - đê Bưởi; Văn Cao - đê Bưởi v.v… Đấy là những điểm mới mẻ của cuốn sách này so với những cuốn khác công bố trước đây về Kinh đô Thăng Long.
Kết cấu của cuốn sách cũng hết sức chặt chẽ được chia làm 5 chương rõ ràng:
I. Khảo cổ học với việc nghiên cứu kinh đô Thăng Long: Phần này ta giả nghiên cứu khá cụ thể về thắng địa của Thăng Long (Về vị trí, lược sử hình thành); Khảo cổ học với việc nghiên cứu Kinh đô Thăng Long (Lược sử khảo cổ học Thăng Long, Tầng văn hóa Thăng Long - Hà Nội).
II. Khảo cổ học trục di tích Đoan Môn - Hậu Lâu - Bắc Môn - Kính Thiên: Ở phần này tác giả đi chi tiết vào từng địa điểm với từng hiện vật điển hình và hình ảnh cụ thể.
III. Khảo cổ học địa điểm 18 Hoàng Diệu: phần này tác giả đi sâu tim hiểu các di tích, di vật các các triều đại phong kiến đã định đô ở đây như: Di tích, di vật thời Tiền Thăng Long; di tích, di vật thời Đinh - Tiền Lê; di tích, di vật thời Lý; di tích, di vật thời Trần; di tích, di vật thời Lê sơ, thời Mạc, thời Lê Trung hưng, thời Tây sơn và Nguyễn.
IV. Khảo cổ học các địa điểm khác: một số địa điểm như số 11 Lê Hồng Phong, 62 – 64 Trần Phú, Giagr Võ trường, Quần Ngựa, Văn Miếu, Đàn Xã Tắc, đàn tế Nam Giao, địa điểm Trang Tiền Plaza và 47 Hàng Dầu, Đoan Môn, Cầu Giấy - đê Bưởi, Đào Tấn - đê Bưởi, Đội Cấn - đê Bưởi, và địa điểm Văn Cao - Hoàng Hoa Thám.
V. Những giá trị lịch sử văn hóa toàn cầu: từ văn hóa Phùng Nguyên, khoảng đầu Công nguyên đến khoảng thế kỷ V - VI, khoảng thế kỷ VII – VIII đến khoảng đầu thế kỷ X, thời Đinh - Tiền Lê, thời Lý, thời Trần, thời Lê sơ, thời Mạc, thời Lê Trung hưng, thời Tây Sơn, thời Nguyễn, Cách mạng tháng Tám năm 1945 trở lại đây.
Đây là một cuốn sách cần thiết, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn sâu sắc trong việc giới thiệu sự hình thành và phát triển của kinh đô Thăng Long - Hà Nội trong suốt chiều dài lịch sử thông qua những bằng chứng sinh động khảo cổ học.
Toàn bộ nội dung của đề tài được trình bày trong cuốn sách đã bao quát được sách đã bao quát được bức tranh toàn cảnh về Kinh đô Thăng Long qua các thời kỳ lịch sử. Các tác giả đã khai thác triệt để các giá trị lịch sử - văn hóa của các di tích, di vật khảo cổ học trong chỉnh thể cấu trúc Kinh đô Thăng Long.
“Kinh đô Thăng Long - Những khám phá khảo cổ học” do PGS.TS Tống Trung Tín chủ biên và các cộng sự là một tổng tập khảo cổ học về kinh đô Thăng Long - Hà Nội gần một thế kỷ. Công trình này, các tác giả đã có nhiều cố gắng để phác họa diện mạo diễn trình phát triển của khu vực Thăng Long - Hà Nội từ thời Văn minh sông Hồng cho tới thời đại Hồ Chí Minh.
PGS.TS. Tống Trung Tín là người chủ trì nhiều cuộc khai quật thuộc phạm vi kinh đô Thăng Long và Trung tâm Hoàng thành Thăng Long. Chính những kết quả của các cuộc khai quật đầu thế kỷ XXI ở khu vực Trung tâm Hoàng thành Thăng Long đã góp phần quan trọng trong việc khẳng định những giá trị văn hóa lịch sử của kinh đô Thăng Long. Những giá trị ấy đã được UNESCO ghi nhận và công nhận khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long là di sản văn hóa thế giới vào năm 2010. Chủ biên công trình này là PGS.TS Tống Trung Tín và các cộng sự, những người đã trực tiếp khai quật, nghiên cứu về kinh thành Thăng Long, để công bố những kết quả nghiên cứu, khai quật nhiều khu vực của kinh đô Thăng Long là việc làm có ý nghĩa.
Đặng Tình